Fęrsluflokkur: Dęgurmįl

Žaš besta fyrir žjóšarlķkamann?

Ólafur Ragnar Grķmsson, veršur forseti Ķslands ķ aš minnsta kosti 20 įr. Hann vann jś ķ kosningunum 30. jśnķ meš 52,72% atkvęša. Um aš ręša sögulegan sigur og ekki hęgt aš stinga žvķ undir stól. Žegar hann hęttir hann 74 įra og ķslenska lżšveldiš 72 įra.

Žetta žżšir aš žį veršur Ólafur Ragnar Grķmsson veršur bśinn aš vera forseti 27% af lżšveldistķmanum. Žaš žżšir einnig aš žį veršur vaxin śr grasi kynslóš sem žekkir ekkert annaš en Ólaf Ragnar Grķmsson į forsetastóli.

Stjórnmįlafręšingurinn Ólafur Ragnar Grķmsson segir sig vera talsmann lżšręšisins og sér ķ lagi beins lżšręšis, meš virkri žįttöku almennings. Hann hefur beitt mįlsskotsįkvęši stjórnarskrįr Ķslands tvisvar og er žvķ kominn ķ ,,ęfinguā€œ meš žaš, ef žannig mį aš orši komast. Mį žvķ fastlega reikna meš aš Ķslendingar fęrist nęr Sviss ķ žessum efnum, sem kjósa mešal annars į hinum żmsu torgum landsins um hin żmsu mįlefni.

Um 235.000 manns voru į kjörskrį ķ kosningunum. Um 69% af žeim kusu, samtals 162.500 og af žeim kusu tęp 53% ÓRG sem gerir 85.800 manns. Sem gerir um 36% kosningabęrra Ķslendinga. Žaš mį žvķ velta upp žeirri spurningu hvort žaš sé góšur stušningur fyrir forseta sem setiš hefur 16 įr ķ embętti, žvķ žetta er ašeins rśmlega einn af hverjum žremur kosningabęrum Ķslendingum, sem kjósa Ólaf Ragnar.

Ķ ašdraganda kosninganna talaši doktor Ólafur um stór samfélagsmįl sem hann telur vel koma til greina aš aš setja ķ žjóšaratkvęši. Žaš liggur žvķ eiginlega fyrir aš žjóšaratkvęšagreišslur verši enn algengari en nś er meš Ólaf Ragnar sem forseta. Kostnašur viš hverja žjóšaratkvęšagreišslu hleypur į hundrušum milljóna króna.

Žį heyršist einng sś skošun aš ,,viš hefšum ekki efni įā€œ aš kjósa Žóru Arnórsdóttur (vegna launakostnašar viš hana eftir forsetaembęttiš!). Ef viš segjum aš į žessum nęstu fjórum įrum sem Ólafur Ragnar sitji ķ višbót, beiti hann mįlskotsréttinum 2-4 sinnum, žżšir žaš kostnaš fyrir ķslenska rķkiš upp į 500-1000 milljónir, gróft reiknaš.

Hann telur lķka aš hann žurfi aš vera einskonar öryggisventill til aš koma ķ veg fyrir aš slęmir hlutir komi fyrir Ķslendinga. Og hann bregšur fyrir sig fķnum fręšilegum oršum į borš viš ,,žjóšarlķkamiā€œ og vķsar žį til žess aš samfélagiš sé eins og lķkami, žar sem allir hlutarnir žurfi aš virka, til žess aš heildin virki. Žetta er beint śr fręšum Herberts Spencer og Emile Durkheim og tilheyrir klassķskum félagsfręšikenningum. Žaš hlżtur žį aš vera hann sem sjįi til žess aš ,,žjóšarlķkaminnā€œ sé viš hestaheilsu!

Fari hann ekki fram aftur 2016, žį er hann nś kominn ķ žį stöšu aš vera forseti sem hefur engu aš tapa, nema kannski oršsporinu og žvķ hvernig sagan muni skrį hann į spjöld sķn. Mér sżnist hann žegar vera farinn aš hegša sér eins og forseti sem hefur engu aš tapa, t.d. ķ sambandi viš stjórnarskrįrmįliš. En viti menn, meira aš segja sjįlfstęšismenn eru farnir aš višra skošanir žess efnis aš breyta beri hlutverki og stöšu forsetans, skżra žaš! Flokkur sem varla mį heyra minnst į stjórnarskrįrbreytingar! Žeir eru kannski farnir aš gera sér grein fyrir žvķ hvaš geti bešiš žeirra! Óneitanlega hljómar žetta allt saman nokkuš hjįkįtlega.

En ég velti žvķ lķka bara almennt fyrir mér hvort hin mikla seta Ólafs į forsetastóli sé žaš besta fyrir umręddan ,,žjóšarlķkamaā€œ? Og ekki minnst ķslenskt lżšręši.

Sérstaklega ķ ljósi žess aš öll kerfi žurfa įkvešna endurnżjun og višhald til aš žau virki sem best. Ekki sķst stjórnmįlakerfin. Annaš er stöšnun.

Birtist ķ Akureyri-Vikublaš, 12.7.2012


Innlimun hvaš?

„Ekkert er t.d. veriš aš upplżsa fólk um aš eitt af meginmarkmišum ESB, meš žvķ aš nį samningum um innlimun Ķslands, er aš nį yfirrįšum yfir stórum hluta NoršurAtlantshafsins meš ašgengi aš Noršur-Ķshafinu. Įn žessa ašgengis getur Evrópusambandiš aldrei oršiš žaš stórveldi sem žaš vill vera ķ alžjóšlegu tilliti.“

Žessi tilvitnun er skrifuš af ritstjóra Bęndablašsins, Herši Kristjįnssyni, en blašiš kom śt žann 16, maķ sķšastlišinn. Žaš er ķ raun meš ólķkindum aš lesa orš sem žessi, frį manni eins og Herši, įriš 2012. Žaš er aš Evrópusambandiš ętli sér aš innlima Ķsland, til žess aš seilast til įhrifa į Noršurslóšum. Reyndar er žetta svo algerleg śt ķ blįinn, aš žetta er ķ raun ekki svara vert.

En žaš er hinsvegar grafalvarlegt žegar mašur eins og Höršur, sem gegnir stöšu ritstjóra blašs, sem gefiš er śt af samtökum, sem rekin eru aš mestu leyti fyrir almannafé, lętur frį sér ósannindi sem žessi. Žvķ ég er nįnast 100% viss um aš Höršur veit betur. ESB hefur engar įętlanir um aš innlima Ķsland og ESB hefur EKKI innlimaš neitt land, sem gerst hefur ašildarrķki sambandsins. Höršur ętti aš spyrja ķbśa einhvers nįgrannarķkja okkar; Svķžjóšar, Bretlands, Danmerkur eša Finnlands um hvort žau hafiš veriš innlimuš ķ ESB! Bretar  eiga sķna olķu, Finnar sķna skóga og Svķar sitt jįrngrżti.

En hann getur hinsvegar talaš viš ķbśa Eystrasaltsrķkjanna um žaš hvernig var aš bśa undir jįrnhęl Sovétrķkjanna, eftir aš Jósef Stalķn innlimaši žau į tķmum seinni heimsstyrjaldar. Öll Eystrasaltstrķkin gengu ķ ESB, ķ kjölfar hruns kommśnsmans upp śr 1990, og geršust žar meš ašilar aš samstarfi 27 lżšręšisrķkja Evrópu.

Žessvegna verša ummęli Haršar aš skrifast į tilfinningar, rétt eins og annaš ,,innlimunartal“ annarra andstęšinga ESB.

Bęndablašiš, sem segir sig vera „mįlgagn bęnda og landsbyggšar“ getur lķka bętt viš viš frasanum „og andstöšu gegn ESB“ žvķ umfjöllun Bęndablašsins er nįnast alfariš į neikvęšum nótum varšandi ESB-mįliš. Bęndablašiš finnur ESB hreinlega allt til forįttu. Blašinu er dreift ókeypis og kemur stundum śt ķ allt aš 60.000 eintökum. Žį er žvķ einnig stundum dreift meš Morgunblašinu, sem berst jś af alefli gegn ESB.

Hinsvegar er margt į huldu varšandi rekstur Bęndablašsins og hvergi er t.d. hęgt aš finna opinberar upplżsingar um rekstur blašsins, hvaš žį įrsreikninga. Hversvegna er žaš svo? Blaš į borš viš Bęndablašiš, sem ekki birtir opinberlega įrsreikninga sķna, getur varla talist lżšręšislegur mišill.

Ķ lok greinarinnar segir Höršur aš Ķslendingar eigi mikiš af aušlindum, vatni og öšru slķku, sem er alveg rétt. Svo segir hann: „Viš erum meš öll bestu trompin į hendi og hversvegna ęttum viš aš afhenda žau stjórnmįlamönnum śti ķ Brussel.“

Žaš stendur hinsvegar ekki til og hefur aldrei stašiš til! Hversvegna ķ ósköpunum ęttum viš aš gera žaš? Ķsland er sjalfstętt og fullvalda rķki og hefur fullan yfirrįšarétt yfir sķnum aušlindum.

ESB getur ekki og ętlar sér ekki aš hrifsa žau frį okkur, hvorki meš innlimun eša öšrum ašferšum. Žaš ętti Hjörtur aš vita, en kżs aš lįta skķna ķ eitthvaš allt annaš, sem ekki stenst skošun. Žaš er mjög įmęlisvert aš mķnu mati og ekki til žess falliš aš stušla aš mįlefnalegri umręšu um ESB-mįliš. Žvķ mišur.

(Örlķtiš styttri śtgįfa birtist ķ Fréttablaššinu 31. maķ sķšastlišinn)


Žegar ķsa leysir... (grein um mįlefni noršurslóša ķ Mannlķfi įriš 2008)

Noršurpóllinn įriš 2001 og 2007 (NASA)Umręšan um noršurslóšir hefur veriš įberandi aš undanförnu. Nżlega geršu Ķslendingar og Frakkar meš sér óformlegt samkomulag (eša viljayfirlżsingu) um samvinnu į žessu sviši.

Um mitt įriš 2008 skrifaši ég grein ķ žaš sem žį var fréttaskżringatimaritiš MANNLĶF, žį undir stjórn Sigurjóns M. Egilssonar. Žetta er aš mķnu viti (įn žess aš ég sé eitthvaš aš monta mig!) eins fyrsta greinin um žessi mįlefni. Hér birtist žessi grein óbreytt, athugiš žaš. En margt į held ég enn viš ķ henni. Myndin hér viš hlišina er tekin af NASA og sżnir Noršurpólinn įriš 2001(nešri) og 2007.

 

Žegar ķsa leysir...

Barįttan um Noršurpólinn er hafin.

Texti: Gunnar H. Įrsęlsson

 

Noršurpólinn er aš brįšna. Og žaš gerist hratt. Undir ķsžekjunni er tališ aš sé allt aš 25 prósent olķulinda į jöršinni. Magniš af olķu og gasi er męlt ķ hundrušum milljöršum olķufata. Žį er einnig tališ aš undir ķsnum sé aš finna mikiš magn aš allskyns mįlmum, gulli og jafmvel demöntum. Aš ekki sé talaš um žaš magn fiskjar sem veršur ašgengilegt meš žessum breytingum. Žetta hljómar eins og ķ ęvintżri, en žetta er aš verša raunveruleiki. Löndin sem eiga landssvęši aš Noršurpólnum og noršursvęšunum berjast um yfirrįšin; Rśssland, Noregur, Danmörk (Gręnland), Kanada og Bandarķkin. Ķsland getur blandaš sér ķ žennan leik, sem gęti oršiš ęsispennandi og jafnvel leitt til deilna, žar sem vopnum yrši mögulega beitt. Slķkt er ekki śtilokaš aš mati sérfręšinga sem fjalla um žessi mįl

 

Ķ nżlegri grein sem birtist ķ norska Aftenposten segir aš žegar ķ haust verši hęgt aš sigla ķsfrķtt frį Alaska til Noršurpólsins. Slķkt hefur ekki veriš mögulegt fyrr. Brįšnunin er hrašari en vķsindamenn geršu sér grein fyrir og hśn kemur žeim sķfellt į óvart. Noršur-Ķshafiš er hafssvęši sem nęr yfir um 10 milljónir ferkķlómetra.. Įriš 2000 voru 6.7 milljónir žessa svęšis žaktar ķs, en ķ dag er tališ aš žessi tala sé komin nišur ķ um žaš bil fjórar milljónir ferkķlómetra. Sķšastlišiš haust brįšnaši um ein milljón ferkķlómetra af ķs! Žessi žróun heldur įfram og veldur vķsindamönnum miklum įhyggjum. Afleišingarnar geta til dęmis valdiš breytingum į straumum, mešal annars Golf-straumnum, sem er okkur Ķslendingum svo mikilvęgur.

 

Nżir möguleikar ķ skipasamgöngum

 

Efnahagskerfi umheimsins nęrast į olķu og žegar verš į henni hękkar, hvķn og syngur ķ, ekki bara almenningi, eins og gerst hefur vķša aš undanförnu, heldur einnig ķ alheimsmaskķnunni,  hjól efnhagslķfsins fara aš hökta. Olķan er sśrefni efnahagskerfanna.

 

En meš brįšnun ķsanna į heimsskautinu opnast žvķ nżir möguleikar, ekki bara til śrvinnslu į olķu og öšrum aušlindum, heldur einnig į sviši samgangna og skipaumferšar. Ef hafssvęšiš noršur af Ķslandi og viš Noršurpólinn, nefnt ,,Noršursvęšin” ķ grein žessari, opnast, styttast mikilvęgar siglingaleišir um žśsundir sjómķlna. Svo dęmi sé tekiš er skipaleišin frį Rotterdam ķ Hollandi, til Yokohama ķ Japan 11.200 sjómķlur ķ dag. Opnist leiš noršur fyrir Ķsland og ķ gegnum Ķshafiš, veršur žessi leiš 6500 sjómķlur, eša nęstum helmingi styttri. Žetta žżšir mikla hagręšingu fyrir skipaśtgeršir. Scott Borgerson, fyrrverandi lišsforingi ķ bandarķsku strandgęslunni, segir ķ grein ķ aprķlhefti Foreign Affairs, aš skipaśtgeršir séu nś žegar farnar aš undirbśa sig fyrir žessa žróun og mešal annars séu skip sem sigla eigi žessa leiš į teikniboršinu.

 

Aušlindakapphlaup

 

Rśssar létu til skarar skrķša ķ kapphlaupinu um Noršursvęšin įriš 2001 žegar žeir settu fram kröfu hjį Sameinušu žjóšunum um hafssvęši sem er um 740.000 ferkķlómetrar aš stęrš.Žaš er įlķka og samanlögš fylki Kalifornķu, Texas og Indķana ķ Bandarķkjunum.

 

Sameinušu žjóširnar neitušu žessari kröfu, en Rśssar létu ekki žar viš sitja. Sķšastliši haust fóru žeir meš fįna Rśsslands ķ litlum kafbįti śt į žetta svęši og komu fįnanum fyrir žar į botninum. Tįknręn ašgerš, sem vakti menn til vitundar. Sergei Lavrov, utanrķkisrįšherra Rśsslands, lķkti žessu viš viš lendingu Bandarķkjamanna į tunglinu įriš 1969. Meš žessu var tónninn sleginn og   kapphlaupiš um Noršursvęšin komiš į fullt.

 

Rśssar gera kröfu til Lomonosov-hryggsins svokallaša, sem er tvisvar sinnum stęrri en Bretland. Hann gengur žvert ķ gegnum hafsbotn Noršursvęšanna, śt frį nyrstu strönd Gręnlands og teygir sig žašan yfir til Rśsslands. Žessa kröfu byggja Rśssar į svokallašri 200-mķlna reglu S.Ž., sem segir aš rķki hafi rétt til aš nżta sér svęši sem eru ķ 200 mķlna fjarlęgš frį strandlengju žeirra. Žį kvešur einnig į um aš rķkin megi nżta sér 150-mķlna svęši til višbótar, geti žau sannaš landgrunniš nįi svo langt frį strandlengjunni. Samkvęmt žessu megar rķki žvķ teygja sig allt aš 560 kķlómetra śt frį strandlengjunni.

 

Žessari kröfu Rśssa mótmęltu bęši Danir og Kanadamenn, en bęši žessi rķki hafa unniš saman aš nżrri skilgreiningu į Noršursvęšunum. Samkvęmt henni myndu Danir fį Noršurpólinn, vegna nįlęgšar śt frį Gręnlandi og Kanada myndi einnig fį umtalsverš landssvęši. Žess mį svo geta aš Gręnlendingar sjįlir hafa blandaš sér ķ žessa umręšu og hugmyndir um sjįlfstęši žeirra frį Danmörku hafa komiš upp į yfirboršiš. Slķkt gęti bęši haft kosti og galla ķ för meš sér fyrir Gręnlendinga. En žaš er alls ekki śtilokaš aš žeir muni blanda sér ķ žennan ,,leik”.

 

Bandarķkin į hlišarlķnunni!

 

Ķ įšurnefndri grein ķ Foreign Affairs segir Scott Borgerson aš Bandrķkjin hafi sofiš į veršinum ķ žessum efnum, hreinlega veriš į hlišarlķnunni! Mešal annar hafi bandarķska žingiš ekki afgreitt sérstaka samžykkt Sameinušu žjóšanna um lög vegna hafssvęša (UNCLOS). Hann segir žetta gera žaš nįnast ómögulegt fyrir Bandarķkin aš krefjast svęša undan ströndum Alaska. Segja mį aš hann geri létt grķn aš ašgeršarleysi landa sinna žegar hann segir Bandarķska flotann vera stęrri en nęstu 17, en eigi ašeins einn ķsbrjót! Til samanburšar nefnir hann aš Kķna eigi lķka einn ķsbrjót, žó landiš eigi hvergi ašgang aš Noršurpólnum! Rśssar eiga hinsvegar 18 ķsbrjóta.

 

Samkvęmt grein Borgerson er Jarfręšistofnun Bandarķkjanna um žessar mundir aš hefja mikla rannsókn į Noršursvęšunum og aušlindum žess. Rśssar hafa sjįlfir rannsakaš aušęfin og žeir giska į aš žarna sé aš finna olķu og gas sem nemur um allt aš 500 milljöršum fata. En aš vinna olķuna er ekki svo létt, mesta hafdżpi į svęšinu er um 5000 metrar. Tališ er aš meš nśverandi tękni sé mögulegt aš vinna olķu į um 1500-2000 metra dżpi. Žetta er žó ekki algilt, žar sem vķša er aš finna svęši žar sem hafi er mun grynnra, eša sem nemur nokkur hundruš metrum. En žekking į vinnsluašstęšum seim eiga viš į Noršursvęšunum er žegar til stašar og hefur stórfyrirtękiš ExxonMobil nś žegar aflaš sér reynslu af vinnslu olķu og gass viš heimsskautaašstęšur. Žetta hefur įtt sér staš į Sakhalin-eyju, sem tilheyrir Rśssum, en liggur undan ströndum Japans.  Žį eru Noršmenn taldir sitja einir aš bortękni sem gerir leit aš olķu ķ gegnum ķs mögulega (sjį mešfylgjandi vištal viš blašamanninn Vladislav Savic).

 

Tengist gróšurhśsaįhrifum

 

Borgerson tengir brįšnun ķsanna į Noršurskautinu beint viš svokölluš gróšurhśsaįhrif og hann telur aš haldi brįšnunin įfram verši hafssvęšin sem įšur voru žakin ķs, eins og Eystrasaltiš, žaš er aš segja, ašeins žakin ķs hluta įrsins. Žvķ verši hęgt aš sigla um svęšiš allt įriš um kring.  En hann segir einnig ķ grein sinni aš möguleg skipting žessa landsvęšis į milli žeirra landa sem sem gera tilkall til įkvešinna svęša, verši erfitt og flókiš ferli. Ķ žessu felist żmsar spurningar, til dęmis į sviši dżraverndunar. Į svęšinu er mešal annars aš finna dżr ķ śtrżmingarhęttu, svo sem ķsbirni!

 

Samkomulag gert, en heldur žaš?

 

Fyrir skömmu hittust rįšherrar frį žeim fimm löndum sem eiga hvaš mestra hagsmuna aš gęta į Noršursvęšnum; Rśssland, Danmörk, Noregur, Kanada og Bandarķkin (athyglisvert aš Ķsland var ekki meš) į Gręnlandi og ręddu žessi mįl. Žar viršist hafa nįšst įkvešiš samkomulag um aš lįta alžjóšalög skera śr um deilur vegna Noršursvęšannai. En žaš er hinsvegar ekki trygging fyrir žvķ aš allt gangi įtakalaust fyrir sig. Alžjóšleg lög eru nefnilega teygjanleg og opin fyrir allskyns tślkunum. Sitt getur sżnst hverjum. Hagsmunir žjóšanna eru mismiklir, en eitt er öllum sameignlegt; potturinn er stór og žaš er eftir miklu aš slęgjast.

 

Rśssar er sś žjóš sem hefur hvaš mesta nęrveru į svęšinu. Ķ grein sem Bozena Zysk, sem  starfar viš Varnarmįlastofnun Noregs, skrifaši ķ norska Dagbladet ķ desember ķ fyrra segir hśn mešal annars: ,,Tilhneiging ķ įttina aš ,,endurhervęšingu” hefur įtt sér staš samhliša žvķ aš aukin athygli beinist aš aušlindum Noršursvęšanna. Fulltrśar rśssneska flotans hafa sagt aš samkeppni um ašgang aš žessum aušlindum geti mögulega leitt til takmarkašra vopnašra įtaka į hafssvęšunum.”

 

Minnihįttar deilur hafa įtt sér staš į svęšinu vegna fiskveiša og Bozena segir aš žęr deilur séu ašeins forsmekkur žess sem mögulega geti gerst vegna barįttunnar um aušęfi hafdjśpanna.

 

Umhverfissinnar į nįlum

 

Žį eru umhverfissinnar vęgast sagt į nįlum vegna žróunar mįla. Žeir segja aš įstand Noršursvęšanna nśna og žessa miklu brįšnun ķsa, einmitt vera įstęšu žess aš lįta eigi  svęšin ķ friši. Žarna sé um aš ręša eitt viškvęmasta vistkerfi jaršar og žvķ eigi aš lįta žaš ósnortiš og vernda žaš sem mest fyrir įhrifum mannsskepnunnar. Noršursvęšin og Noršurpóllinn tilheyri öllum jaršarbśum, ekki einstökum žjóšum, segja umhverfisverndarsinnar. En žaš er spurning hvort į žį sé hlustaš? Eša er ašdrįttarkraftur svarta gullsins of sterkur? Viš fįum sennilega svariš įšur en langt um lķšur. Og ķsarnir brįšna...

 

Heimildir:

Foreign Affairs,Aftenposten.no,Dagbladet.no,BBC.co.uk, New Europe, Der Spiegel.

 

Hér er FYLGIGREIN:

Ķsland getur blandaš sér ķ leikinn.

 

Valdislav SavicŽaš telur sęnski rithöfundurinn og blašamašurinn Vladislav Savic, žegar Mannlķf sló į žrįšinn til hans ķ Stokkhólmi. Įriš 2006 hafa hann śt bókina ,,Hiš žögla strķš-olķa, völd og įhrif,” en žar fjallar hann um žróun svokallašra ,,olķustjórnmįla” į sķšustu öld og fram til dagsins ķ dag. Hann fylgist grannt meš žróun mįla og Mannlķf spurši hann fyrst aš žvķ hverja hann teldi lķklega žróun mįla į Noršursvęšunum į komandi įrum.

 

,,Žaš fer eftir hrašanum į brįšnunu ķsanna og hvaš gerist žį meš flutninga į žeirri orku og olķu sem um ręšir. En almennt mį segja aš žau lönd sem hafa hagsmuna aš gęta séu aš styrkja flotastarfsemi sķna, til žess aš geta sett fram sķnar kröfur. Ķ dag hafa mörg svęši og sišglingaleišir į öšrum stöšum ķ heiminum grķšarlegt mikilvęgi, séš frį hernašar og öryggissjónarmiši. Į Noršursvęšunum mun sennilega gerast žaš sama, verši um aš ręša alvöru kapphlaup um aušlindirnar” sagši Vladislav Savic ķ samtali viš Mannlķf.

 

Hann segir aš žegar ķ dag deili til dęmis Bandarķkjamenn og Kanadamenn um žessi mįl og žį gildi ekki lengur žessi klassķka ,,austur-vestur” hugmyndafręši. ,,Žaš munu verša prófboranir į żmsum svęšum, žvķ mašur veit ekki meš vissu hvaš leynist undir ķsnum. Žannig aš ķ raun er hęgt aš afskrifa eldri hugmyndir sem voru gildar į tķmum Kalda-strķšsins.”

 

Vladislav segist nokkuš sannfęršur um aš löndin muni virša žaš samkomulag sem nįšist į Gręnlandi um daginn, žar sem žau rķki sem deila um Noršursvęšin įkvįšu aš lįta alžjóšareglur skera śr um deilumįl. ,,En žaš eru samt engar endanlegar tryggingar ķ žessu, sį ašili sem upplifir hótanir frį öšrum gęti oršiš įrįsarhneigšur, žaš er ekki śtilokaš. Ég trśi til dęmis aš Rśssar muni fylgja žessu samkomulagi, žrįtt fyrir aš margir telji Rśssana vera ögrandi. Žeir eru umkringdir af bęši ESB og NATO, sem er nś žegar komiš inn į žeirra gömlu svęši. Žeir hafa hagsmuna aš gęta og žeir gera žaš, en žaš ber aš mķnu viti aš foršast aš tślka žaš sem eitthvaš ögrandi.”

 

Noršmenn viršast hafa įhyggjur af žróun mįla, hvernig eru žeir aš bregšast viš žessu?

 

,,Noršmenn vilja aš fleiri lönd sżni žessu mįli įhuga, ekki sķst vegna žess aš Bandarķkjamenn hafa hingaš til veriš óvirkir į žessu svęši, enda veriš mjög uppteknir af Miš-Austurlöndum og S-Amerķku, žar sem žeir eru ķ raun aš berjast viš sķaukin įhrif vinstri stjórna ķ żmsum löndum, svo sem Venesśela og Bólivķu. Noršmenn hafa mikilla hagsmuna aš gęta og eiga ķ įkvešnum deilum viš Rśssa um gasaušlindir žarna noršurfrį. En žaš er lķka um aš ręša samvinnu į milli Rśsslands og Noregs, nokkuš sem Bandarķkjamenn hafa reynt aš hindra meš żmsum hętti. Žvķ meira samstarf, žvķ minni lķkur eru į įtökum. Rśssar eru til dęmis hįšir tęknižekkingu į sviši borana, sem einungis Noršmenn rįša yfir. Noregur er nefnilega eina landiš sem hefur yfir aš rįša tękni sem gerir žaš mögulegt aš bora gegnum ķs, žannig aš žeir komist til botns. Žessi tękni veršur sķfellt žróašri og enn sem komiš er bśa Noršmenn einir aš henni,” segir Vladislav Savic ķ samtali viš Mannlķf.

 

En hvaš segir žś um žįtt Ķslands ķ žessu, er ķ landiš ,,leikmašur” ķ žessum leik?

,,Algjörlega, landiš liggur žannig viš siglingaleišum į svęšinu aš ég tel žaš nęsta vķst aš mikilvęgi landsins aukist į komandi įrum frekar en hitt. Žaš segir sig eiginlega sjįlft mišaš viš hvernig žróunin hefur veriš aš undanförnu.”

 

Hann segir aš sęnsk stjórnvöld fylgist einnig grannt meš žróun mįla og aš į sķšasta įri hafi stór višskiptanefnd fariš til Tromsö ķ Noregi, til aš kynna sér žessi mįl. Žar hafi Noršmenn sżnt allt žaš nżjasta ķ žessum efnum og um leiš var mikill vilji til samstarfs undirstrikašur.

,,Finnar fylgdust meš og uršu įhugasamir eftir žetta. Žarna eru žvķ į ferš tvö rķki sem ekki eru ķ NATO, sem eru aš sżna sinn vilja til samstarfs ķ žessum mįlaflokki. Ķ Finnlandi er mikill įhugi į žessum mįlum og žetta er snišug leiš fyrir Svķžjóš og Finnland aš starfa saman meš Noregi, sem er jś ķ NATO. Žarmeš starfa žeir meš NATO! Rśssarnir fylgjast meš žessu śr fjarlęgš og žeir eru ekki vitlausir, žeir vita hvaš er aš gerast. En žetta sżnir lķka aš žaš eru mjög margar hlišar į žessu mįli, sem gerir žaš flókiš,” sagši Vladislav Savic aš lokum viš Mannlķf.

 

 


Žaš sem er gott fyrir LĶŚ er gott fyrir Ķsland?

Einu sinni sögšu Svķar: ,,Žaš sem er gott fyrir Volvo, er gott fyrir Svķžjóš." En žaš hefur breyst. General Motors keypti Volvo, en seldi og nś į kķnverska fyrirtękiš Geely Volvo.

Mér dettur žetta ķ hug ķ sambandi viš LĶŚ. Getur veriš aš žeir hugsi sem svo: ,,Žaš sem er gott fyrir LĶŚ, er gott fyrir Ķsland?"

En tķmarnir hafa einnig breyst į Ķslandi, feršažjónusta er aš verša įlķka stór og fiskišnašuirnn og śtlit fyrir metfjölda feršamanna ķ įr.

LĶŚ žarf aš gera sér grein fyrir žessu.

Žeir vilja einnig nżtingarrétt aušlindarinnar til 60 įra og borga gjald ķ samręmi viš afkomu fyrirtękjanna. Žį vaknar spurningin: Myndu sjįvarśtvegsfyrirtękin skila bullandi hagnaši ef žessu kerfiš yrši komiš į?

 


Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband